Województwo warmińsko-mazurskie, powiat szczycieński, gmina Szczytno.
Gross Schöndamerau, Ostpreussen, Kreis Ortelsburg (- 1945).
Lokalizacja: 53.6324N, 20.9887E [pokaż mapę]
Zlokalizowany przy miejscowym kościele katolickim (do 1983r. ewangelickim), po lewej stronie furty. Stylizowany na otwartą księgę (po lewej stronie znajduje się wizerunek Krzyża Żelaznego, po prawej łacińskiego) - poświęcony mieszkańcom wsi poległym podczas I Wojny Światowej.
Zachowane inskrypcje:
"Zum Andenken •
an unsere im Weltkriege •
1914-1918 •
gefallenen Helden •
Kirchengem. Gr. Schöndamerau".
"Sei getreu •
bis an den Tod •
so will ich dir die Krone •
des Lebens geben •
Offbg 2,10".
W kościele zachowały się tablice z nazwiskami żołnierzy poległych w okresie kampanii napoleońskiej oraz I Wojny Światowej.
Źródło: I. Liżewska, W. Knercer, Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej, Olsztyn 1998
Fot. Piotr Gapiński
Fot. Piotr Gapiński
W kościele zachowały się 2 tablice z danymi poległych podczas I wojny światowej oraz tablica z nazwiskami żołnierzy poległych w latach 1813-1815. Upamiętniono w ten sposób mieszkańców wsi: Trelkowo (Gr. Schöndamerau), Nowe Kiejkuty (Neu Keykuth), Linowo (Leynau), Kobyłocha (Kobelhals), Stare Kiejkuty (Alt Keykuth), Fręcki (Gut Frenzken) oraz Dąbrowa (Gut Damerau).
Źródło: E. Sadlowski, Denkmäler und Gedenktafeln im Kreis Ortelsburg, Ostpreussen, Leer 2008, s. 25-26
Fot. Piotr Gapiński
Den Heldentod für das Vaterland starben aus diesem Kirchspiele im Weltkriege 1914-18 Dorf Gr. Schöndamerau 1. Wilhelm Paykowski, 11.8.14 2. Michael Marx, 23.8.14 3. Johann Krakau, 7.10.14 4. Friedrich Jbis, 31.10.14 5. Friedrich Brodisch, 5.11.14 6. August Klein, 31.7.15 7. Johann Rohmann, 4.12.15 8. Gustav Jbis, 27.3.16 9. Emil Kattannek, 3.7.16 10. Johann Naroska, 29.1.17 11. Friedrich Gloddek, 19.4.17 12. Johann Appel, 21.4.17 13. Wilhelm Schulz II, 25.9.17 14. Fritz Skrotzki, 24.3.1918 15. Paul Marczinowski, 23.4.18 16. Gustav Michallik, 7.8.18 17. Friedrich Falkenau, 6.9.18 18. Julius Borowski, 2.10.18 19. August Sengotta, 20. Friedrich Knizia, verm. Dorf Neu Keykuth 21. Gustav Ludorf, 23.8.14 22. August Sewz, 23.8.14 23. Saly Mendel, 30.8.14 24. Max Schumacher, 12.11.14 25. Gustav Wieczorrek, 14.11.14 26. Wilhelm Upadek, 14.12.14 27. Alex Kondritz, 23.12.14 28. Gustav Neumann, 11.2.15 29. Samuel Schusster, 19.4.15 30. Heinrich Gerdes, 29.8.15 31. Ludwig Rohmann, 19.9.15 32. Otto Sachs, 31.12.16 33. Karl Ruttkowski, 15.6.16 34. Friedrich Knizia, 12.8.17 35. Friedrich Appelbaum, 31.10.17 36. Gottlieb Kroll, 27.5.18 37. Emil Braun, 18.8.18 38. Gottlieb Dannappel, 10.10.18 Dorf Leynau 39. Julius Lippek, 22.11.14 40. Wilhelm Czeranna, 22.11.14 41. Julius Kolletzki, 20.2.15 42. Friedrich Ruttkowski, 2.3.15 43. Johann Heydasch, 8.4.15 44. Gustav Abramzik, 8.9.15 45. Wilhelm Kolletzki, 16.9.16 46. August Gollan, 2.10.15 47. Friedrich Paczia, 8.10.15 48. Wilhelm Heydasch, 11.10.15 49. Johann Borutta, 18.10.15 50. Johann Kyek, 6.4.16 51. Gottlieb Heydasch, 30.11.16 52. August Heydasch, 24.7.17 53. Wilhelm Lippek, 2.8.18 54. Albert Ruttkowski, 5.8.18 Dorf Kobelhals 55. Gottlieb Syska, 26.8.14 56. Wilhelm Bannach, 19.11.14 57. Adolf Losch, 19.11.14 58. Gottlieb Platzek, 24.2.15 59. Wilhelm Thomaschewski, 30.7.15 60. August Kruska, 9.4.16 61. Gustav Losch, 30.3.17 62. Gustav Kraschinski, 14.7.17 63. Gustav Bannach, 29.8.17 64. August Sender, 14.7.18 65. Gottlieb Schlager, verm. Dorf Alt Keykuth 66. Johann Laser, 28.8.14 67. Wilhelm Kobus, 5.9.14 68. Otto Kompa, 2.1.15 69. Karl Saxarra, 6.9.15 70. Wilhelm Bednarz, 25.3.16 71. Friedrich Kobus, 29.8.16 72. Friedrich Roßmannek, 19.7.17 73. August Gusek, 2.9.17 74. Johann Roßmannek, verm. Gut Damerau 75. Emil Leske, 23.8.14 76. Julius Zimmermann, 15.4.17 77. Johann Kozik, 14.7.17 Gut Kl. Schöndamerau 78. Karl Borkowski, 26.9.17 79. Wilhelm Klein Gut Frenzken 80. Gottlieb Winkler, 9.1.17 In der Zeit die Russeneinfalls von den Russen ermordet: 81. Johann Karpa, Gr. Schöndamerau 82. Friedrich Brosda, Gr. Schöndamerau 83. Gustav Spring, Gr. Schöndamerau 84. Fritz Marx, Gr. Schöndamerau 85. Gottlieb Majewski, Leynau 86. Benjamin Wrege, Alt Keykuth 87. Heinrich Wrege, Alt Keykuth 88. Erich Wrege, Alt Keykuth 89. Gottlieb Glaß, Alt Keykuth 90. Fritz Karpa, Alt Keykuth 91. Karl Karpa, Alt Keykuth Sei getreu bis in den Tod.
Usytuowana na dawnym cmentarzu ewangelickim, położonym około 200 m na zachód od wsi, na niewielkim wzgórzu. Dwie mogiły usytuowane po prawej stronie bramy, w starej części cmentarza. Obramione krawężnikiem, na każdej z nich betonowe, pulpitowe tabliczki. Pochowany jest tu 1 żołnierz armii niemieckiej i 1 żołnierz armii rosyjskiej (jeniec). Stan zachowania dobry, cmentarz w znacznym stopniu zniszczony, kwatera uporządkowana w sierpniu 2016 roku.
Źródło: W. Knercer, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995, s. 107
Fot. Witold Olbryś
Fot. Piotr Gapiński
GEFR. FRIEDR. PFAU, 1. ESK. DR. R. 1., † 29.8.1914 STEPHAN WLADIMIROW, 13. J. R. 158, † 13.6.1918