Wilejka (Вялейка)

Znajduje się na terenie wspólnego, prawosławno-katolickiego cmentarza, w części katolickiej. Zajmuje ok. 0,3 ha powierzchni i ma długość 100 m. Ogrodzona słupkami betonowymi połączonymi metalową rurą. W połowie długości kwatery metalowa kuta brama wejściowa. Na osi bramy wysoki obelisk na wielostopniowej podstawie i cokole, zwieńczony czworoboczną głowicą w formie krzyża kawalerskiego. Odsłonięcia pomnika dokonał prezydent Ignacy Mościcki dn. 23 czerwca 1930 roku. Na cokole tablica inskrypcyjna z napisem:

”POLEGŁYM W OBRONIE GRANIC • RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ • W WOJNIE 1919-20 R.”

W kwaterze znajdują się 234 mogiły rozmieszczone w pięciu rzędach. Są to mogiły ziemne w betonowych obramowaniach zwieńczonych wysokimi kutymi krzyżami żelaznymi. Na mogiłach brak tabliczek inskrypcyjnych. Spoczywają tu żołnierze 1 i 2 DP Legionów, 1 i 2 Dyw. Litewsko-Białoruskiej oraz 17 DP. Wśród grobów żołnierskich zaczynają się już pojawiać współczesne pochówki prawosławne.

Po drugiej stronie alei usytuowana kwatera polskiej Policji Państwowej.

Źródła:

• „Polska Zbrojna” nr 170 z dn. 24 czerwca 1930 r.
• Anna Lewkowska, Jacek Lewkowski, Wojciech Walczak "Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Województwo wileńskie na obszarze Republiki Białoruś" (2007)
• Mariusz Proskień, Wilejka. Kwatera żołnierzy polskich poległych w1920 r. [w:] youtube.com, dostęp 2012-12-12

Fot. Mariusz Proskień