Olsztyńska Strona Rowerowa

Blinno

Województwo mazowieckie, powiat sierpecki, gmina Szczutowo.
Lokalizacja: 52.9053N, 19.4711E [pokaż mapę]

Cmentarz wojenny

Położony ok. 600 m od wsi Blinno, niedaleko drogi gruntowej prowadzącej do wsi Podlesie. Założony na planie prostokąta o wymiarach ok. 15 x 15 m.

Dn. 01.02.1915 r. dwie kompanie batalionu Landszturmu Hagenau I otrzymały rozkaz odbicia wsi Blinno. Atak rozpoczął się o 4-tej rano. Kompanie 1 i 3 posuwały się przez odkryte pola. Rosjanie nie byli zaskoczeni, pozwolili im podejść i otworzyli ogień z zabudowań wiejskich. Trzecia kompania poniosła duże straty, a żołnierze pierwszej szukali schronienia w rowach przydrożnych. Rosjanie zaatakowali w szyku konnym i pieszym, częściowo okrążając żołnierzy niemieckich.

Poległych landszturmistów pochowali ich koledzy wzięci do niewoli rosyjskiej. Po kilku dniach Niemcy odzyskali ten teren i otworzyli mogiłę w celu identyfikacji poległych. Znalezione przedmioty odesłano rodzinom. Prawdopodobnie wtedy pochowano także nieznanego artylerzystę. Teren mogiły ogrodzono i ustawiono krzyż, a na prowizorycznej tablicy umieszczono napis:

"Hier ruhen in Gott 53 deutsche Krieger vom Landstrumbatallion Hagenau und 1 Artillerist. Sie starben den Heldentod für ihr deutsches Vaterland am 1 Februar 1915. Seinen Tapferen Helden in treuen Gedenken Landst. Batl. 1 Hagenau 1.II.1916".

W późniejszym okresie zbudowano tu trwały pomnik, na którym umieszczono dwie betonowe tablice, na których wyryto nazwiska poległych i napis:

„VOM – LANDST. BATL. – HAGENAU • FIELLEN AM 1 FEBRUAR 1915”.

Pomnik został zniszczony po 1945 r. a tablice rozbite. W 2007 r. z terenu cmentarza usunięto drzewa i krzewy, jednak przez wiele lat nie podejmowano żadnych innych prac. W 2013 r. cmentarz został uporządkowany i ogrodzony. Odbudowano pomnik, a fragmenty starych tablic zachowano jako lapidarium.

Landsturm Infanterie Bataillon I Hagenau (XXI, 12) został sformowany w 1914 r. z rezerwistów w wieku od 39 do 45 lat i stacjonował w Strasburgu. W rejon Sierpca przybył pod koniec stycznia 1915 r. W boju pod Blinnem uczestniczyły kompanie 1 i 3, które zostały pokonane przez 2 sotnię 3 pułku kozaków uralskich dowodzoną przez podessauła Matwieja F. Martynowa.

Według źródeł niemieckich poległo 53 żołnierzy Landsturm Infanterie Bataillon I Hagenau, rannych zostało 47 a 129 zostało wziętych do niewoli. Co najmniej 32 poległych pochodziło z Alzacji z gmin Wissembourg (Weißenburg) i Haguenau (Hagenau), które obecnie leżą na terenie Francji w departamencie Bas-Rhin. Na cmentarzu spoczywa 53 żołnierzy batalionu Landszturmu Hagenau I i jeden nieznany artylerzysta niemiecki.

Oficjalny komunikat rosyjskiego Sztabu Naczelnego Dowódcy podał, iż w boju pod Blinnem rozbito niemiecki batalion piechoty, wzięto do niewoli dowódcę batalionu, 3 oficerów i ponad 100 żołnierzy. Poległych i rannych nieprzyjaciół nie zebrano z pola bitwy z powodu ognia niemieckiej artylerii.

Źródła:

Verlustliste Nr. 162 vom 01.03.1915
Paweł Gąsiorowski, Nekropolie ziemi sierpeckiej, 2005
Z. Dumowski (red.), Niemieckie ślady I wojny na ziemi sierpeckiej, [w:] Sierpeckie Rozmaitości, nr 3(81)/2010, s. 23-29
Jean-Luc Fechter, Blinno, 1er fevrier 1915, Le destin tragique du „Landsturm Infanterie Bataillon 1 Hagenau” / Blinno, 1 lutego 1915, Tragiczny los Batalionu Piechoty Landszturmu Hagenau I, [w:] L’Outre-Forêt nr 167 (III-2014)

1 Kompanie
UFFZ. JAKOB HAAG
UFFZ. OTTO LEDIG
UFFZ. JOHANN LEHNHOF
UFFZ. BERNHARD NIES
GEFR. JOHANN ARTH
GEFR. LUDWIG HOELTZEL [HÖLTZEL]
GEFR. ANTON KLIETSCH
LANDS. PHILIPP KETTERER
LANDS. FRANTZ MARTZ
LANDS. EUGEN BAHL
LANDS. GEORG RUKEL [HICKEL]
LANDS. HEINRICH OSTERKAMP
LANDS. LEO BENDER
LANDS. XAVER HELMER
LANDS. HEINRICH TOWAC
LANDS. JAKOB FISCHER
LANDS. PETER HAMM
LANDS. MATHIAS MEYER
LANDS. JAKOB PARGEN
LANDS. NICOLAUS SCHUMACHER
LANDS. JAKOB HERTEL

3 Kompanie
VICEF. JOHANN SCHMIDT
UFFZ. ADAM BASSERT [BOSSERT]
UFFZ. WILHELM KÄMPE [KÖMPE]
UFFZ. GEORG HÖLTZEL
UFFZ. JACOB HIEBEL
UFFZ. FRIEDRICH EHRHARDT
UFFZ. OTTO STEIFERT
GEFR. FRANZ BEYL
GEFR. HYPOLIT GEORGE
GEFR. EMIL KREIS
LANDS. JAKOB FRITZ
LANDS. ANTON BRINSTER [BRINGSTER]
LANDS. CHRISTIAN DILLER [DELLER]
LANDS. JOSEF FECHTER
LANDS. JOSEF GRAF
LANDS. PHILLIP GÜNTHER
LANDS. ANTON HALFINGER
LANDS. CHRISTIAN KLEIN
LANDS. HEINRICH JACOB
LANDS. JOSEF KLEIN
LANDS. GEORG MARSCHHAÜSER [MORSCHHÄUSER]
LANDS. KARL ROHE
LANDS. LUDWIG PERRIN
LANDS. JOSEF STOLZ [STOLTZ]
LANDS. JAKOB STREICHER
LANDS. GEORG BILLMANN
LANDS. JOSEF WANDER
LANDS. EMILD WOLF [WOLFF]
LANDS. JOHANN VOGEL
LANDS. LUDWIG MATHEIS
LANDS. PHILLIP PAUL
LANDS. HEINRICH WOLF [WOLFF]

EIN DEUTSCHER ARTILLERIST

Lista poległych, spisana z tablicy, została uzupełniona w oparciu o Verlustliste Nr. 162 z dn. 01.03.1915 r. W nawiasach kwadratowych umieszczono dane z tej listy strat (Verlustliste).