Ławkiesy (Laucesa)
Łotwa, powiat Dyneburg (Daugavpils novads).
Lokalizacja: 55.8126N, 26.5242E [pokaż mapę]
Kwatery wojenne
Zlokalizowane na cmentarzu katolickim w Ławkiesach. Pogrzebano tu kilkudziesięciu żołnierzy 1 DP Legionów (głównie z 1 pp leg.), w tym poległych w dniach 27 i 28 września 1919 r. w walkach o przedmoście Dyneburga. Większa kwatera składa się z dwóch dużych zbiorowych mogił ziemnych i 16 mniejszych. W jej centralnej części znajduje się kamienny nagrobek Mieczysława Monsiora1), kaprala 6 pp legionów. W okresie międzywojennym istniał tu także nagrobek żołnierza 1 pułku czołgów. W 1995 r. uporządkowano kwaterę i zbudowano pomnik. U podnóża wysokiego metalowego krzyża położono głaz z napisem:
”LEGIONISTOM POLSKIM • POLEGŁYM W LATACH 1919 – 1920 • RODACY ZNAD DŹWINY”
Obok kwatery położono dwie tablice z nazwiskami 55 żołnierzy 1 pp legionów i napisem:
”PAR LATVIJAS NEATKARīBU 1919. – 1920. G. KRITUŠIE POĻU • 1 LEGIONU PULKA KARAVīRU •• POLSCY ŻOŁNIERZE 1 PUŁKU LEGIONÓW POLEGLI W WALCE • O NIEPODLEGŁOŚĆ ŁOTWY W LATACH 1919 – 1920”.
Większość z nich poległa pod Dyneburgiem (Daugavpils) i Kałkunami (Kalkūne). Część zginęła w walkach z Litwinami, na zachód od Dyneburga i prawdopodobnie nie spoczywa na tutejszym cmentarzu.
Na skraju cmentarza znajdują się groby trzech nieznanych oficerów WP. Ustawiono za nimi duży betonowy krzyż z napisem:
"1919.-1920. GĀDA • PAR LATVIJAS NEATKARīBU KRITUŠO • POĻU KARAVīRU PIEMIŅAI •• PAMIĘCI ŻOŁNIERZOM POLSKIM • POLEGŁYM W 1919-1920 R. • ZA NIEPODLEGŁOŚĆ ŁOTWY".
W dniach 30.08. – 01.09.1919 r. Polacy próbowali zdobyć Grzywę (Grīva) – ufortyfikowane przedmoście Dyneburga. Doszło do walk pod Kałkunami (Kalkūne).
Po miesięcznym okresie walk pozycyjnych, w dniu 27.09.1919 r., 1 i 6 pułki piechoty legionów zaatakowały przedmoście. Kompanie I baonu 1 pp leg. zaległy pod silnym ogniem karabinów maszynowych. Po przybyciu czołgów ruszyły naprzód. Odwodowa 3 kompania wdarła się na most drewniany, gdzie została ostrzelana przez sowieckie samochody pancerne. Most udało się wysadzić, ale pluton ppor. Kazimierza Betleya2) został prawie całkowicie zniszczony. Kompanie 5 i 6 II baonu, po walce ulicznej w Grzywie (Grīva), dotarły do rzeki Dźwiny. Nacierające na fort przedmościa kompanie 7 i 8 dostały się pod ogień karabinów maszynowych. Poległ dowódca 8 kompanii i 21 szeregowców, a ponad 32 zostało rannych. Natarcie załamało się. W dniu 28.09.1919 r., po przygotowaniu artyleryjskim i przy wsparciu dwóch plutonów czołgów, przedmoście zostało zdobyte, a most kolejowy wysadzony. Fort opanowano przy wsparciu dwóch kompanii 5 pp leg., które straciły 6 zabitych i 27 rannych. W dniach 27-28.09.1919 r. 1 pp leg. stracił 3 oficerów i 42 szeregowców zabitych, 6 oficerów i 128 szeregowców rannych, a bataliony I i II 6 pp leg. 75 zabitych i 226 rannych. Dwa polskie czołgi zostały rozbite przez sowiecką artylerię.
Źródła:
- Edward Skarbek, Zarys historii wojennej 6-go pułku piechoty legionów" (1929)
- Kazimierz Babiński, Zarys historii wojennej 5-go pułku piechoty legionów" (1929)
- Stefan Pomarański, Zarys historii wojennej 1-go pułku piechoty legionów (1931)
- Michał Piwoszczuk, Zarys historii wojennej 1-go pułku czołgów (1935)
- Ewa Ziółkowska "Żołnierzom polskim poległym za łotewską niepodległość" [w:] "Przeszłość i pamięć" Nr 1 (1999)
2020-08-07
2009-08-20
Zdjęcie archiwalne
Spis poległych
Oficerowie i żołnierze 1 pułku piechoty legionów polegli w okolicach Dyneburga, Kałkun i Ławkies.
Antkowiak Franciszek, leg., pl. 11.09.1919 Baran Józef, leg., pl. 27.09.1919 Bialuk Józef, leg., pl. 02.09.1919 Bojanowski Jan, leg., pl. 27.09.1919 Brzózka Franciszek, leg., pl. 27.09.1919 Cichowicz Antoni, leg., pl. 27.09.1919 Czyżewski Jan, leg., pl. 27.09.1919 Dzwoniarek Ludwik, leg., pl. 13.09.1919 Felker Stanisław, ppor., d-ca 8 komp., pl. 27.09.1919 Gołębiowski Jan, leg., pl. 27.09.1919 Gorzelański Leszek, st.leg., pl. 27.09.1919 Grzyszło Stefan, kpr.[leg.], pl. 22.09.1919 Idasiak Stanisław, leg., pl. 14.09.1919 Jakubiak Józef, leg., pl. 05.09.1919 Januszewski Stanisław, leg., pl. 27.09.1919 Jaśkiewicz Kazimierz, leg., pl. 27.09.1919 Kalbarczyk Józef, leg., pl. 11.09.1919 Kasprzak Józef, leg., pl. 27.09.1919 Kin Emil, st.leg., pl. 27.09.1919 Kolasiński Franciszek, leg., pl. 27.09.1919 Kopaniarz Piotr, leg., pl. 27.09.1919 Koper Franciszek, leg., pl. 27.09.1919 Kowalczyk Stanisław, leg. pl. 27.09.1919 Krupski Tomasz, leg., pl. 27.09.1919 Krzesłowski Mieczysław, kpr., pl. 27.09.1919 Lewandowski Wincenty, kpr., pl. 14.09.1919 Literowicz Edmund, leg. pl. 02.09.1919 Miodniewski Jan, leg., ??.08.-01.10.1919 Mioduszewski Antoni, leg., pl. 27.09.1919 Natorski Józef, leg., pl. 27.09.1919 Nowak Jan, leg., pl. 27.09.1919 Ojfer Józef, leg., pl. 27.09.1919 Ostrowski Julian, leg., pl. 27.09.1919 Polczak Antoni, leg., 28.08.-01.10.1919 Przepióra Stefan, leg., pl. 27.09.1919 Puchala Piotr, leg., pl. 27.09.1919 Reński Robert, st.sierż.[st.leg.], pl. 27.09.1919 Reszelewski Feliks, leg., pl. 27.09.1919 Siuda Wawrzyniec Walerian, leg., pl. 27.09.1919 Wańczyk Jan, ppor/kpt., pl. 27.09.1919
Oficerowie i żołnierze 1 pułku piechoty legionów, którzy prawdopodobnie nie spoczywają w Ławkiesach.
Betley Kazimierz, ppor., 3 komp., ranny 27.09.1919, zm. 01.10.1919 w Wilnie Chojnowski Józef [Bolesław], leg. † 09.10.1919, Kukuciszki Dudkiewicz [Dutkiewicz] Antoni, leg., pl. 12.09.1919, Zielony.Dwór Fronczyk Jan, leg., pl. 21.11.1919, Wilno Kraiński Adam, kpr., pl. 19.09.1919, Dukszty Langner Tadeusz, st.szer.[kpr.], zm.r. 20.09.1919 Czabiszki Łuczak Adam, leg., 1.p.p.leg. zm.r. 22.09.1919, Ostrów.Maz. Madrak Stanisław [Bronisław], leg., pl. 19.09.1919, Szyrwinty Malinowski Bronisław, leg., pl. ??.08.1920, Wiłkomierz Malinowski Stanisław, leg., pl. 19.09.1919, Wiesy Molenda Józef, leg., pl. 24.09.1919, Wojtkuszki Ogonowski Władysław, leg., pl. 24.09.1919, Wojtkuszki Patynowski Leopold, leg., pl. 16.X.1919, Giełwany Poleżała Stanisław, plut., zm.r. .??.10.1919, poc.szp.12. Radoliński Jan, leg., zm.r. 23.09.1919, Wilno
Dane pochowanych (nazwisko i imię, stopień wojskowy, przydział służbowy, przyczyna i data zgonu) zostały uzupełnione w oparciu o książkę „Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920” (1934). W nawiasach kwadratowych podane są dane spisane z tablic znajdujących się na cmentarzu w Ławkiesach.
Oficerowie i żołnierze 6 pułku piechoty legionów polegli w okolicach Dyneburga w 1919 roku.
Adamiec Władysław, leg., pl. 08.09.1919 Balcerzak Józef, leg., pl. 31.08.1919 Balnat Jan, leg., pl. 09.09.1919 Beńka Albert, leg., pl. 08.09.1919 Berg Stanisław, leg., pl. 08.09.1919 Bielecki Wincenty, kpr., 31.08.1919 Bis Stanisław, leg., pl. 08.09.1919 Bomba Czesław, ppor., pl. 05.09.1919 Brzoza Ludwik, leg., pl. 08.09.1919 Bukowski Kazimierz, leg., pl. 08.09.1919 Ciok Mikołaj, leg., zm.r. 27.09.1919 Gąsiorek Piotr, leg., pl. 31.08.1919 Gorazdo Antoni, leg., pl. 08.09.1919 Grolbrych Wilhelm, leg., pl. 08.09.1919 Jankowski Jan, st.leg., pl. 31.08.1919 Kamiński Stanisław, leg., pl. 08.09.1919 Karpiński Aleksander, leg., pl. 08.09.1919 Kiełbas Feliks, ppor., pl. 28.09.1919 Kłos Edward, kpr., pl. 31.08.1919 Kocowski Antoni, st.leg., pl. 13.09.1919 Kurowski Antoni, st.leg., pl. 08.09.1919 Laczurek Stefan, leg., pl. 31.08.1919 Lewiński Stanisław, leg., pl. 31.08.1919 Łamida Adam leg. leg., pl. 06.09.1919 Matczak Stefan, leg., pl. 31.08.1919 Mikulski Józef, ppor., pl. 31.08.1919 Milewski Kazimierz, leg., pl. 27.09.1919 Mitura Józef, leg., pl. 27.09.1919 Monsior Mieczysław, kpr., 5 komp., pl. 13.09.[03.10.]1919 Motylewski Jakub, leg., pl. 27.09.1919 Noworolnik Andrzej, leg., pl. 27.09.1919 Okrojewicz Józef, plut., pl. 27.09.1919 Parada, Antoni, leg., pl. 27.09.1919 Pieczyrak Jan, leg., pl. 27.09.1919 Popiel Beniamin, plut., pl. 31.08.1919 Potempa Stefan, leg., pl. 27.09.1919 Sobieski Franciszek, leg., pl. 07.09.1919 Stasiukienas Józef, leg., pl. 31.08.1919 Stawieraj Józef, leg., pl. 27.09.1919 Szafraniec Mikołaj, plut., pl. 31.08.1919 Szewczyk Stanisław, kpr., pl. 27.09.1919 Urbański Konstanty, leg., pl. 09.09.1919 Walaszek Ludwik, leg., pl. 31.08.1919 Wiński Michał, leg., pl. 27.09.1919 Wojciechowski Franciszek, leg., pl. 27.09.1919 Zubelewicz Wincenty, plut., 31.08.1919 Żurawski Franciszek, leg., pl. 27.09.1919 Zacharewicz Jerko, leg., pl. 27.09.1919
Dane poległych pochodzą z pracy: Historia 6 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego, tom I Tradycja (1939).
Brzeszczyk Franciszek, kpr., 1 p.czołgów, pl. 28.09.1919
Zobacz także
Na skróty
Ostatnie zmiany
- Mazurowo (Żydy) utworzono
- Pisanica [2008-06-22]
- Romoty [Spis poległych]
- Ryczywół PGR [Spis poległych]
- Romanowo [Spis poległych]
- Borzymy [Mogiła nieznanego żołnierza armii niemieckiej]
- Długie [Spis poległych]
- I Wojna Światowa (1914-18r.) [Województwo warmińsko-mazurskie]
- Cmentarze i pomniki II Wojny Światowej (1939-45r.) [Województwo warmińsko-mazurskie]
- Boguchwały [Zdjęcia archiwalne]
- Giżycko (Lec) [Spis poległych]
- Kłajpeda [Spis poległych]
- Kibarty (Kybartai) [Kybartai (Kibarty)]
- Pomorska Wieś [Spis poległych]
- Gołdap [Pomnik]