Grudziądz
Województwo kujawsko-pomorskie, powiat Grudziądz, gmina Grudziądz.
Lokalizacja: 53.4837N, 18.7536E [pokaż mapę]
Cmentarz garnizonowy
Na Górze Garnizonowej w Grudziądzu znajdowały się trzy cmentarze:
- Cmentarz garnizonowy górny - zlokalizowany przy ul. 18. Pułku Ułanów Pomorskich,
- Cmentarz garnizonowy dolny, zwany „francuskim” lub jenieckim (niezachowany) - zlokalizowany przy ul. Zawiszy Czarnego,
- Cmentarz wojenny polski (garnizonowy i parafii wojskowej) - założony ok. 1923 r. u zbiegu ul. 18. Pułku Ułanów Pomorskich i ul. Zawiszy Czarnego.
Źródło: M. Żeżyński, Cmentarze wojskowe w Grudziądzu, dostęp 2016-11-13
Pomnik poległych
Odsłonięty 24 września 1916 r. Upamiętniał żołnierzy poległych w grudziądzkich lazaretach. Zbudowany w formie obelisku o wysokości ok. 5,5 m z wizerunkiem "żelaznego krzyża", otoczonego dziewięcioma pociskami. Inskrypcja:
"UNSERN HELDEN • 1914 - 19..".
Źródło: P. Fischer, Das Kriegerdenkmal auf dem Garnisonfriedhof der Festung Graudenz [w:] Dies und Das aus dem Ostlande, November 1916
Zdjęcia archiwalne
Mogiła wojenna
Zlokalizowana na cmentarzu garnizonowym (tzw. cmentarz garnizonowy górny) przy ul. 18 Pułku Ułanów Pomorskich. Znajduje się wśród grobów niemieckich, na prawo od wejścia na cmentarz. Na pionowej płycie umieszczono napis:
”Hier ruht In Gott •• unser einziger unvergesslicher Sohn • Waldemar Lohrmann • Kriegsfrw.i.Feld.Artl.Regt.Nro 71 • Gross=Komtur. • *10.11.1895 • †21.10.1914 ••• Pflicht, Treue • und Liebe”.
Cmentarz powstał w XIX wieku, na potrzeby pruskiego garnizonu. Grzebano tu oficerów i żołnierzy armii pruskiej i niemieckiej, których groby, w większości zdewastowane, znajdują się po prawej stronie od wejścia na cmentarz. W czasie walk w 1945 roku wiele grobów uległo uszkodzeniu, a następnie dewastacji.
Od stycznia 1920 roku, po przejęciu przez Wojsko Polskie obiektów wojskowych w Grudziądzu, na cmentarzu zaczęto grzebać polskich żołnierzy zmarłych w miejscowych szpitalach. W okresie międzywojennym cmentarz służył do pochówków zawodowych oficerów i podoficerów WP oraz członków ich rodzin.
2010-08-21
Fot. Krzysztof Menel
Pomnik poległych
Upamiętniał poległych lotników.
Zdjęcia archiwalne
Zobacz także
Na skróty
Ostatnie zmiany
- Giżycko (Lec) [Spis poległych]
- Koszyce (Košice) [Pomnik Żołnierzy Armii Czerwonej]
- Rogojny [2024-10-26]
- Krysk Nekrologi, Ltn. Max Paluka
- I Wojna Światowa (1914-18r.) [Województwo warmińsko-mazurskie]
- Kłajpeda [Cmentarz wojenny]
- Kłajpeda (Klaipėda) [Cmentarz wojenny]
- Nowiny [Mogiła żołnierska]
- Bolków [2015-08-17]
- Kamionki [Spis poległych]
- Dijon utworzono
- Mazurowo (Żydy) [Spis poległych]
- Pisanica [Spis poległych]
- Romoty [Spis poległych]