Lipno
Województwo kujawsko-pomorskie, powiat lipnowski, gmina Lipno.
Lokalizacja: 52.8441N, 19.1784E [pokaż mapę]
Kwatera i groby wojenne
Zlokalizowane na cmentarzu rzymsko-katolickim w Lipnie. Grób zbiorowy 26 nieznanych żołnierzy rosyjskich poległych w latach 1914/1915 znajduje się po lewej stronie alei głównej. Pomnik ufundowało Polskie Towarzystwo Opieki Nad Grobami Bohaterów w 1935 r.
W głębi cmentarza, po tej samej stronie alei, pozostałość po kwaterze wojennej żołnierzy niemieckich. Złożono tu 30 żeliwnych tabliczek z danymi 31 żołnierzy. Pierwotnie tabliczki były umieszczone na grobach. Miejsce ogrodzone z trzech stron wysokim żywopłotem.
Z danych niemieckich z lat trzydziestych XX w. wynika, iż w tej kwaterze wojennej spoczywało wówczas 57 żołnierzy armii niemieckiej.
Koło kaplicy cmentarnej grób żołnierza P.O.W., Bronisława Michalskiego, rozstrzelanego przez Niemców w październiku 1918 r.
Na cmentarzu znajdują się również groby z wojny 1919-1920.
2008-07-13
Fot. Krzysztof Menel
Zdjęcia archiwalne
Spis pochowanych
Wehrmann Alb. Rehben, Ers. Res. Jnf. Rgt. 21, † 03.02.1915 Paul Keller, L.I.R. 38 6 Kp Gefreiter Herm. Jänichen, 1 Lst. Esk. III A. K., † 30.01.1915 Ers. Res. Viktor Adamowicz, Ers. Jnf. Rgt. 49, † 17.01.1915 Wehrmann Max Voigt, Ers. Btl. Jnf. Rgt. 107, † 15.02.1915 Uffz. Jos. Biewald, 2 L. J. R. 38, † 15.11.1914 Gustav Baumann Wehrmann Paul Langer, L. J. R. 10, † 15.11.1914 Musk. Bernh. Ryskowski, Jnf. Rgt. 150, † 10.02.1915 Feldw.Leutn. A. Mendershausen, Jnf. Rgt. 150 Musk. A. Hardt, Jnf. Rgt. 150 Musk. Ad. Viktor, Jnf. Rgt. 150 Ferdinand Schönfeld, 1 Feld. Rgt. 187 Ers.Rekr. Ernst Schneider, L. J. R. 10, † 13.11.1914 Musk. Joh. Jatzkowski, Jnf. Rgt. 146, † 23.02.1915 Musk. Joseph Lassak, Jnf. Rgt. 150 6 Kp Telegrafist Ernst Nilsson, F. Fernspr. Abt. 1 Thorn Reservist Martin, 1 Ers. Btl. Jnf. Rgt. 107, † 30.01.1915 Reservist Georg Tautz, Jnf. Rgt. 107, † 10.02.1915 Uffz. Theod. Sommer, Lst. Jnf. Btl. Gnesen, † 30.01.1915 Arm.Soldat Karl Neumann, Arm. Batl. 118, † 14.03.1916 Untffz Fr. Sittmann, Ul. Rgt. Ers. Esk. 20 A. K. Wehrmann Wilh. Plasa, L. J. R. 10, † 15.11.1914 Offz.Stellv. Chr. Riemann, Jnf. Rgt. 38 Uffz. Aug. Kampmann, Ers. Batl. Jnf. Rgt. 21, † 30.01.1915 Gefr. Otto Tröger, L. J. R. 38, 7 Kp. Musk. Albert Leon, J. Reg. 150, 6 Kp. Ers.Res. Friedr. Wienke, L. J. Rgt. 10, 8 Kp. Reservist Alfons Otto, Jnf. Rgt. 150, † 12.02.1915 Gefreiter Musterer, Ers. Btl. Jnf. Rgt. 21, † 30.01.1915 Musk. Ludw. Kotolla, Jnf. Rgt. 150 Bronislaw Michalski, Polska Organizacja Wojskowa, rozstrzelany przez Niemców, † 20.10.1918
Mogiła zbiorowa
Zlokalizowana na cmentarzu ewangelickim w Lipnie. Z danych niemieckich z lat trzydziestych XX w. wynika, iż na cmentarzu ewangelickim w Lipnie znajdowała się wówczas jedynie mogiła zbiorowa, w której spoczywało 16 nieznanych żołnierzy armii niemieckiej. Na płycie nagrobnej jest następujący napis:
"R.J.P. • IM KAMPFE FÜR IHR • VATERLAND FIELEN UND • RUHEN HIER • 16 DEUTSCHE TAPFERE – 1914 – 1915"1)
Obok mogiły umieszczono 22 tabliczki z danymi żołnierzy armii niemieckiej (22 znanych z nazwiska i 4 nieznanych), których groby znajdowały się w kwaterze wojennej na cmentarzu katolickim. Brak informacji o dokonaniu ekshumacji i przeniesieniu ich szczątków na cmentarz ewangelicki.
2008-07-13
Fot. Krzysztof Menel
Zdjęcia archiwalne
Fotografię “Pamiątki z Wielkiej Wojny” (Erinnerung an den Weltkrieg 1914/15) po poległym przodku udostępniła pani Gabriela Lefenda.
Joseph Christoph pochodził z Ziemi hulczyńskiej (Hlučínsko / Hultschiner Ländchen), którą w 1920 r. przyłączono do Czechosłowacji. Urodził się 11.09.1872 r. jako poddany pruski w m. Odersch (Kreis Ratibor / powiat Racibórz) – obecnie Oldřišov. Mieszkał w m. Hoschialkowitz (Hošťálkovice). Miał ośmioro dzieci i był z zawodu górnikiem. Zmobilizowany do Landsturm Bataillon Ostrowo (Ostrów Wielkopolski) został przydzielony do Ersatz Landsturm Infanterie Regiment Runge. Ciężko ranny w lutym 1915 - zmarł 02.04.1915.
Spis poległych
Ers.Res. Franz Kranisch, L. J. Rgt. 38, 7 Kp. Landsturmm A. Steinke, Landst. Batl. Deutsch Krone Wehrmann Josef Pawlak, Jnf. Rgt. 347, † 04.03.1915 Landst’m Joseph Christoph, Ldst. Jnf. Batl. Ostrowo, † 02.04.1915 Uffz. Emil Römisch, Jnf. Rgt. 347, † 30.01.1915 Wehrmann Gustav Apelt, Ers. Batl. Jnf. Rgt. 107, † 30.01.1915 Musk. Franz Sendler, J. Rgt. 176 9 Kp. Ulan. [Klan.] Gust. Steffan, Ulan.[Klan.] Rgt. 4 Ldstm. Wilh. Marquardt, Landst. Batl. Deutsch Krone Wehr. Rich. Berwig, Res. Inf. Rgt. 232, † 14.11.1915 Ers.Res. Rich. Max Thomas, 1 Ers. Btl. Jnf. Rgt. N. 107 Musk. Jorgen Jessen, J. Reg. 150, † 21.02.1915 Res. Otto Losenski, J. Reg. 150, 2 Kp. Ers.Res. Emil Mai, Ers. Res. Inf. Rgt. 21, † 08.02.1915 Gefreiter Albert Tonn, Jnf. Rgt. 347, † 30.01.1915 Musk. Franz Sieciera, J. Reg. 150, 2 Kp. Feldw’b. Aug. Kruger, Ers. Batl. Jnf. Rgt. 21, † 30.01.1915 Landst’m. Alb. Mielke, Jnf. Rgt. 347, † 30.01.1915 Ers.Res. E.R. Weiss, Jnf. Reg. 150 Musk. F.O. Grudzenski, Jnf. Reg. 150 Reserv. E. Valtinski, Jnf. Reg. 150 Kr.Frw. P.W. Hermann, Jnf. Reg. 150
Zobacz także
Na skróty
Ostatnie zmiany
- Kamionki [Spis poległych]
- I Wojna Światowa (1914-18r.) [Województwo warmińsko-mazurskie]
- Dijon utworzono
- Mazurowo (Żydy) [Spis poległych]
- Pisanica [Spis poległych]
- Romoty [Spis poległych]
- Ryczywół PGR [Spis poległych]
- Romanowo [Spis poległych]
- Borzymy [Mogiła nieznanego żołnierza armii niemieckiej]
- Długie [Spis poległych]
- Boguchwały [Zdjęcia archiwalne]
- Giżycko (Lec) [Spis poległych]
- Kłajpeda [Spis poległych]
- Kibarty (Kybartai) [Kybartai (Kibarty)]