Nowy Świerzeń (Новы Сьвежань)
Białoruś, Obwód miński, rejon stołpecki.
Nowy Świerzeń, województwo nowogródzkie, powiat stołpecki (- 1945).
Lokalizacja: 53.4564N, 26.7285E [pokaż mapę]
Cmentarz wojenny
Zlokalizowany na północno-zachodniej części wzgórza, koło starego cmentarza katolickiego. Według źródeł białoruskich stało tu ok. 300 krzyży, które w 1941 roku zniszczyli Niemcy podczas budowy magazynów wojskowych. Krzyże przewracano czołgami. Po wojnie cmentarza nie odbudowywano. W 2006 roku mieszkańcy miejscowości Nowy Świerzeń (m.in. białoruscy kombatanci) uporządkowali teren i ustawili znalezione betonowe krzyże (ok. 93). Na dole zachowanych krzyży znajdują się numery porządkowe od 4 do 110 oraz litery D.R.P. Odbudowano także pomnik, na którym wykuto orła bez korony i napis:
”Większej nad • tę miłości • żaden nie ma • aby kto życie • swe dał za • przyjacioły swoje •• 1920”
Większość spoczywających tu żołnierzy służyła w pułkach 14 Dywizji Piechoty (55, 57 i 58), która na początku października 1920 r. walczyła w tym rejonie. Wielu poległo w walkach pod Kojdanowem w dniach 10-12 października 1920 r.
Zachowały sie także dwa groby żołnierzy Batalionów Celnych, które ochraniały wschodnią granicę RP w latach 1921-1922.
Źródła:
- „Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920” (1934)
- Mariusz Proskień, Nowy Świerzeń. Polski cmentarz wojenny 1920 r. [w:] youtube.com, dostęp 2012-12-20
2010-06-26
2009-04-26
Spis poległych
Bogaczyk Franciszek, szer., 58/4 pp, zm.r. 17.10.1920 Brakoniew Konstanty [K], szer., 10 k. 58 pp, zm. r. 15.10.1920 (24) Chlebiński, żołnierz polski (68) Cichocki Kazimierz [Ciechocki K.], st.szer., s.tel. o.tel. 58 pp, pol. 11.10.1920 (87) Cyranowski Walenty [Cyrunowski], szer., 11 k 61 pp, pol 15.10.1920 (25) Głowiński Franciszek, plut.[szer.], 58/4 pp † 11.11.1920 (64) Golonka [Gołówka] Józef, szer., 4 k. 57 pp, pol. 12.10.1920 (86) Helin, żołnierz polski (30) Iwański, żołn. WP (15) Jankowski Józef, szer., 3 k 55 pp [1 p.strz.WP], pol. 12.10.1920 (103) Jaśkowiak Tadeusz, szer., 4 k 57 pp, pol 12.10.1920 (4) Jegerski Stanisław, strz., 3 k 56[30] pp, pol. 14.10.1920 (22) Jędrkowiak [Jedrowski] Jan, sap., 1 k 14 b.sap., pol. 14.10.1920 (41) Kaczmarek [Karczmarek] Stanisław, szer., 58 pp, pol. 12.10.1920 (73) Kokoszka Jan, szer., 55 pp [1 p.strz.], pol. 12.10.1920 (97) Kobak Jan, szer., 9 k 56 pp † 15.10.1920 (106) Kowalski Teofil, kpr., 1 k 57/5? pp † 13.10.1920 (69) Kryniczak Stanisław, 12 k 57 pp (43) Kujawa Antoni, szer., 3 k 57 pp, pol. 13.10.1920 (34) Liegner [Legier] Konstanty, szer. † 20.10.1920 Liwowski Franciszek, szer., 4 k 57 pp, pol. 12.10.1920 Milczarek Piotr, szer., 3 k 58 pp, pol. 10.10.1920 (44) Mroziński [Mrasiński] Józef, szer., 8 k 55 pp[1 p], pol. 13.10.1920 Napierała [Napicza??] Józef, strz., 2 kkm 57 pp, pol. 13.10.1920 (76) Nowak [Nowiak] Franciszek, strz. 11 k 55 [1 p.strz.], pol. 12.10.1920 Piatałkowski S., strz., 8 k 1 p.strz.wlkp. † 10.10.1920 (36) Pluta Stanisław, szer., K.T. 58[54] pp, pol. 11.10.1920 (62) Przybyszewski [Przybylewski] Franciszek, szer., 55 pp, pol. 12.10.1920 (23) Ratajski Jan, kpr., 8 k 57 pp, zm.r. 18.10.1920, szpit. polowy 702 (26) Sankowski, żołnierz polski (16) Seciski, szer., 55 pp (85) Siciński Konstanty [K.], szer., sztab 14 DP [O.Szt. Bryg.] † 18.10.1920 (45) Słomian [Słowiak] Stanisław, strz., pol. 11.10.1920 (61) Soćko Piotr, szer., 55 pp [1 p.strz.], pol. 12.10.1920 (84) Sokołowski Cezary, szer., 3 k 58/4 pp, pol. 11.10.1920 (83) Szostek [Szostak] Józef, strz., 55 pp † 1920 (110) Szymański Franciszek, szer., 1 k 58/4 pp † 11.10.1920 (63) Tadaszek [Tadaszak] Jan, szer., K.T. 58/4 pp † 11.11.1920 (65) Tebilski Marian, szer., 10 k 6 pp † 13.10.1920 (67) Troszyński Seweryn [Troczyński Ew.], szer., tel. OT, 58 pp, pol. 11.10.1920 (66) Walczak Józef, szer., 1 k 57 pp, pol. 11.10.1920 (104) Wlekliński [Wikliński] Stanisław, kpr. [żołnierz polski], 58 pp, pol. 11.10.1920 Wilczura [Wikzura] Tomasz, kpr., 9 k 55[1] pp, pol. 11.10.1920 (101) Włodarz Jan, kpr., zm.r. 17.10.1920 (18) Wojciechowski Wacław, szer., 55[1] pp, pol. 12.10.1920 (99) Wojtalik? [Wojlad] Bolesław, szer., 5 k 58 pp, zm.r. 13.10.1920 (47) Worwa Zygmunt, strz., 9 k 55[1] pp, pol. 12.10.1920 (82) Zamostny Wojciech, szer. 5 k 55[1] pp, pol.12.10.1920 (37) Zuwczakiewicz Wil., strz., 59 pp † 13.10.1920 Dziduch Jan, szer. O.K.M. 32 B.C. † 27.07.1922? Wnuk Stanisław, por., kom. 2 k 2 B.C. † 19?? (56)
Dane pochowanych (nazwisko i imię, stopień wojskowy, przydział służbowy, przyczyna i data zgonu) zostały uzupełnione w oparciu o książkę „Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920” (1934). W nawiasach kwadratowych podane są dane spisane z krzyży, a w nawiasach okrągłych numery znajdujące się na dole krzyży.
Zobacz także
Na skróty
Ostatnie zmiany
- Le Mans grób ppor. Józefa Franka
- Saint-Mandé utworzono
- Pantin utworzono
- Ivry-sur-Seine utworzono
- Talence utworzono
- I Wojna Światowa (1914-18r.) [Francja]
- Nowiny [Mogiła żołnierska]
- Kowale Oleckie [Pomnik poległych i cmentarz]
- Giżycko (Lec) [Spis poległych]
- Koszyce (Košice) [Pomnik Żołnierzy Armii Czerwonej]
- Rogojny [2024-10-26]
- Krysk Nekrologi, Ltn. Max Paluka
- Kłajpeda [Cmentarz wojenny]
- Kłajpeda (Klaipėda) [Cmentarz wojenny]
- Bolków [2015-08-17]